Nassauwandeling

Vul hier jullie teamnaam in:

Wat leuk dat jullie meedoen team !

Ik ben Filips Willem van Oranje-Nassau en ik ben ontvoerd door mijn peetvader, de koning van Spanje. Ik heb je hulp nodig om te ontsnappen en terug te keren naar Breda, waar mijn vader Willem van Oranje-Nassau woont.

Maar ik moet voorzichtig zijn, want ik word in de gaten gehouden door de Spanjaarden. Daarom geef ik alleen getallen aan je door die een code vormen. Als je die code ontcijfert, heb je de naam van de stad en de kaartcoördinaten waar ik gevangen word gehouden. De getallen zijn verspreid over de binnenstad van Breda, op plaatsen die belangrijk zijn voor mij en mijn familie. Je kunt ze vinden door de codevragen in dit spel op te lossen. Maar kijk uit, want de Spaanse spionnen houden ons in de gaten!

Succes en groeten van,

Hoe werkt het?

Door middel van het beantwoorden van vragen en het kraken van de code, kun je erachter komen waar Filips Willem wordt vastgehouden.

1. Start bij de locatie Stedelijk Museum Breda;

2. Ga naar de kaart, er is een route in de binnenstad van Breda uitgestippeld;

3. Klik op de locatie waar je bent op de kaart en klik op de knop "Beantwoord de vragen". Je komt dan bij informatie en vragen over die locatie;

4. Vul de vragen in - ze worden automatisch opgeslagen. Als je alle antwoorden hebt ingevuld, klik je op de knop "Ga verder". Ga terug naar de kaart. Als je alle vragen goed hebt beantwoord, heb je de locatie afgerond. In de kaart ontstaat dan een vinkje. Kom je niet uit een vraag? Geen zorgen, we helpen je een handje door middel van een tip;

5. Wanneer alle codevragen zijn ingevuld, gebruik je de digitale decoder om de code te kraken. Je krijgt dan een plaatsnaam en coördinaten. Met de coördinaten kun je de plaats op de digitale kaart vinden;

6. In totaal zijn er 6 locaties en 8 codevragen.

Veel plezier!

A

B

C

D

E

F

Een grote familie

Locatie: Stedelijk Museum Breda
(tentoonstelling De Collectie)

Hieronder vind je de wand van het museum. Klik op de wand om de teksten die erbij horen te kunnen lezen.

weetje

Mijn achternaam Van Oranje komt van René van Chalon, de neef van mijn vader. Hij had van zijn oom het prinsdom Oranje in Frankrijk geërfd. René had geen kinderen. Toen hij overleed gaf hij alle titels en gebieden, waaronder het prinsdom Oranje, door aan mijn vader.

Verboden voor jongens

Locatie: Begijnhof

Het Begijnhof is al eeuwen oud. Vroeger woonden hier begijnen: nette, alleenstaande, katholieke vrouwen uit een adellijke familie. Tegenwoordig wonen hier nog steeds alleen vrouwen. Houd tijdens je bezoek rekening met de bewoners. Het is een stilteplaats.

Toen ik nog jong was konden de begijnen hier rustig wonen, want ze werden beschermd door mijn familie. Elk huisje had een eigen tuintje. Dat is nu één grote kruidentuin.

De begijnen hadden geen toiletten in hun huisjes. In plaats daarvan moesten ze naar een gebouwtje naast de kerk dat het ‘Kakhuis’ werd genoemd. Er stonden hier vier kakdozen. Het water om door te spoelen moesten de begijnen bij de pomp halen. Het Kakhuis werd tot 1970 gebruikt, toen kregen de huisjes eindelijk waterleiding en toiletten.

weetje

Het Begijnhof lag naast het Kasteelplein in het huidige Park Valkenberg. Maar omdat mijn oudoom Hendrik III zijn kasteel en zijn tuin wilde verbouwen moest het Begijnhof verplaatst worden.

Zoek dit standbeeld.

Dit is mijn bet-bet-overgrootmoeder (de overgroot-moeder van mijn opa)
Zij heette Johanna van Polanen en was vrouwe van Breda. Zij trouwde met de Duitse Graaf Engelbrecht I van Nassau.

Johanna van Polanen is erg belangrijk geweest voor de begijnen. Ze gaf namelijk de opdracht om de Wendelinuskapel (nu Waalse kerk) te bouwen. Deze staat naast de ingang van het Begijnhof.

weetje

Johanna van Polanen was nog maar 11 jaar oud toen zij met de 22 jaar oudere Engelbrecht I van Nassau trouwde. Wel was afgesproken, dat ze pas kinderen mocht krijgen als zij 18 jaar was.

Een wandeling in de tuin

Locatie: Park Valkenberg

Als je door Park Valkenberg loopt, loop je dus door een vroegere kasteeltuin van mijn familie. Het was een prachtige tuin waarin ik als kind graag speelde.

Voordat het een tuin werd was het een stukje bos waar valken werden gehouden. Deze vogels werden door mijn familie gebruikt voor de jacht. Vandaar de naam Valkenberg.

Loop naar het Baroniemonument. De plaats van dit monument is op de kaart aangegeven. Beantwoord onderweg vraag 1.

Het Baroniemonument werd in 1905 onthuld door koningin Wilhelmina, latere familie van mij en de overgrootmoeder van de huidige koning van Nederland, Willem Alexander van Oranje - Nassau. Het monument is gemaakt ter herinnering aan de band tussen Breda en de familie Oranje - Nassau.

weetje

De man op het paard is mijn bet-bet-overgrootvader: Engelbrecht I van Nassau. De eerste Nassau die heer van Breda werd. Hij kreeg een feestelijke ontvangst toen hij samen met zijn vrouw Johanna van Polanen voor het eerst Breda bezocht.

oost west, thuis best

Locatie: Kasteel van Breda

Mijn oudoom Hendrik III heeft het paleis laten verbouwen in de stijl van de Renaissance. Dat was toen mode in het zuiden van Europa. Tegenwoordig is er veel verdwenen van alle rijke versieringen maar boven de poort staat nog steeds in het Oudnederlands de naam van mijn oudoom.

Loop naar de locatie in het Valkenberg waar een verrekijker op de kaart staat.

Loop verder naar het kasteelplein. Tip: kijk op de kaart.

Ik woonde in dit kasteel, samen met mijn vader Willem van Oranje - Nassau, mijn moeder, Anna van Egmond, en mijn zusje Maria.

weetje

De Nassaukleuren (geel en blauw) worden nog steeds door de leden van het Nederlandse koningshuis gedragen.

TIP: Loop naar de locatie in het Valkenberg waar een verrekijker op de kaart staat.

weetje

Koning Willem I en zijn zoon Frederik waren de laatste Nassaus die eigenaar waren van het kasteel. Ze kwamen er alleen bijna nooit. In 1826 kwam de Koninklijke Militaire Academie (KMA) erin.

Loop nu nog een stukje verder de brug op.

Het driehoekje boven de poort (dit noem je een fronton) is versierd met allerlei figuren. Wat zie je? Meerdere antwoorden mogelijk.

Ja, allemaal goed!

Helaas niet goed. Kijk nog eens goed. Meerdere antwoorden zijn mogelijk.

weetje

In 1614 kocht ik nog een kasteel in Breda: kasteel Bouvigne. Het ligt vlakbij het Mastbos. Ik ging erheen als ik samen met mijn broers wilde jagen.

Een slimme list

Locatie: Spanjaardsgat

In 1590, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, heeft mijn broer Maurits met een slimme list Breda terugveroverd van de Spanjaarden.

weetje

Het Spanjaardsgat is naar mij vernoemd. Mijn bijnaam is de Spanjaard. Veel mensen denken dat het is vernoemd naar de list met het turfschip. Het turfschip is alleen niet door deze poort naar het kasteel gevaren, maar via de waterpoort aan de Academiesingel. Dit is in de buurt van de witte brug die je in de verte kunt zien.

Ga op de bruine brug staan.

Rijke stinkerds

Locatie: Grote Kerk

In 1410 gaf mijn bet-betovergrootvader, Engelbrecht I van Nassau, ter ere van de geboorte van zijn oudste zoon Jan IV van Nassau de opdracht om deze kerk te bouwen. Koning Willem III van Oranje - Nassau heeft de klok die in de kerktoren hangt voor een groot gedeelte betaald. Het wordt daarom ook wel de Nassauklok genoemd. De ongeveer 3700 kg zware luidklok is verbonden aan een uurwerk.

In de Grote Kerk liggen verschillende familieleden van mij begraven, zoals mijn moeder Anna van Egmond van Buren en mijn oudste zusje Maria. Maria overleed toen ze maar 2 jaar oud was. Op de vloer in de kerk liggen grafstenen met namen en jaartallen, hieronder lagen mensen begraven. Vaak zijn de namen op deze stenen moeilijk te lezen, omdat er al heel veel mensen overheen hebben gelopen.

weetje

Je werd alleen in de Grote Kerk begraven als je uit een rijke familie kwam of van adel was. Maar die dode mensen begonnen natuurlijk te stinken. Hier komt de uitdrukking ‘rijke stinkerd’ vandaan. Armen werden begraven op een kerkhof buiten de Grote Kerk. Dit is nu het Kerkplein.

Dit gedeelte van de kerk
noemen ze de Prinsenkapel.
Mijn oudoom, Hendrik III van Nassau, gaf de opdracht om deze kapel te bouwen. Net als het Kasteel van Breda moest deze kapel mooier en rijker versierd zijn dan alle andere kapellen. Ook gaf Hendrik III de opdracht om het beeld dat je ziet te maken. Dit is een monument voor zijn oom en tante: Engelbrecht II van Nassau en Cimburga van Baden.

TIP: Als de kerk open is, dan kun je de Prinsenkapel bezoeken.

In de kapel vind je ook de sluitsteen die toegang geeft tot de grafkelder van mijn familie.

TIP: Klik op de sluitsteen om de foto groot te bekijken.

Welke twee familieleden van mij liggen er niet in?

Yes! Helemaal goed!

Helaas nog niet goed. Kijk nog eens goed naar de sluitsteen.

weetje

Mijn vader had graag bij mijn moeder in deze grafkelder gelegen, maar toen hij overleed was Breda nog in Spaanse handen. Hij woonde toen in Delft. Zijn kist is daarom in de Nieuwe Kerk in Delft geplaatst.

Loop naar de ingang van de Grote Kerk.

Goed gedaan! Je hebt alle codevragen beantwoord.

Beantwoord alle codevragen door naar de locaties te gaan.

Gebruik de decoder om te ontcijferen welke letters bij de gevonden cijfers horen. Hieruit komt de naam van de stad en de coördinaten waar de Spanjaarden mij gevangen houden. Kun jij mij vervolgens op de kaart vinden?

Code vraag 6

Code vraag 3

Code vraag 1

Code vraag 7

Code vraag 6

Code vraag 2

Code vraag 4

19

3

14

7

19

18

9

Code vraag 8

Code vraag 5

2

10

Open de kaart door er op te klikken, zoek de coördinaten en klik de plek aan waar ik zit.

Draai de decoder zodat je de juiste letter vindt. Vul de juiste letter in bij de code.

Hoera! je hebt mij gevonden!

Dank je wel team ! Ik ben jullie eeuwig dankbaar.